قبل از اینکه بریم سروقت توضیح دادن مفهوم داستان سرایی یا استوری تلینگ، پیشنهاد میکنم اپیزود آخر سریال گیم آف ترونز رو ببینین! چون به اهمیت این قضیه پی می برین 🙂
ولی جدی، داستان سرایی مبحثیه که این روزا بشدت مهم شده. آدم ها عاشق داستانن و این فرصتی رو برای بیزینس ها ایجاد میکنه که بتونن با داستان سرایی، مخاطب رو مجذوب خودشون بکنن.
من تو این پست، میخوام هرچیزی که باید راجع به استوری تلینگ بدونین رو بهتون بگم.
پس برو که بریم…
این پست همواره آپدیت می شود. [آخرین آپدیت: 26 بهمن ۱۴۰۱]
داستان سرایی (Storytelling) چیست؟
داستان سرایی، استوری تلینگ، قصه گویی، روایت گری یا هر اسم دیگه ای که میخواد داشته باشه، مفهوم فوق العاده مهمیه!
داستان سرایی در واقع یک هنره، که به کمک اون ما با تعریف کردن یک داستان، سعی می کنیم مخاطب رو مجذوب و تحریک کنیم. (نه ازون تحریکا :))
تحریک به چی؟ تحریک به انجام کاری که ما میخوایم.
به عنوان یک بیزینس، همیشه دوست داریم مخاطب یا مشتری بالقوه، با ما تعامل برقرار کنه و اکشنی که مدنظرمونه رو انجام بده. داستان سرایی به ما کمک میکنه این اتفاق خیلی راحت تر بیافته.
میخواین یه مثال بزنم؟ یادتونه وقتی بچه بودیم، تو کتاب فارسی یک سری داستان برامون نوشته بودن؟
میتونستن خیلی ساده بیان بگن بچه ها، سرکار گذاشتن بقیه و دروغ گفتن بهشون خیلی کار بدیه، ولی بجاش اومدن برامون داستان چوپان دروغگو رو تعریف کردن!
میتونستن بهمون بگن فداکاری برای دیگران خیلی حرکت زیبا و پسندیده ایه، ولی بجاش اومدن داستان ریزعلی رو بهمون گفتن، یا داستان پطروس رو.
در واقع ما از همون بچگی، تحت تاثیر استوری تلینگ یا داستان سرایی قرار گرفته بودیم. چرا؟
چون این کاریه که داستان سرایی میکنه: تاثیرگذاری!
تو بخش بعدی بیشتر توضیح میدم..
+5 فایده استوری تلینگ
تقریبا مهمترین فایده یا مزیت استوری تلینگ رو تو قسمت قبل براتون گفتم. اما آیا فایده داستان سرایی فقط تو «تاثیرگذاری» خلاصه میشه؟ قطعا نه.
اجازه بدین 7 مزیت یا دلیلی که باید از داستان سرایی تو بیزینس‌مون استفاده کنیم رو بهتون بگم:
1) اینگیج کردن مخاطب
این خارجی های از خدا بی خبر، یک تحقیق جالبی کردن و به این نتیجه رسیدن که مغز ما، با داستان خیلی بیشتر درگیر میشه تا یک سری فکت خشک و خالی.
یعنی اگه شما بیای بگی «63% بیزینس ها، دیجیتال برندینگ موفقی را اجرا نکرده اند»، نسبت به زمانی که همین فکت رو با یک داستان به خورد مخاطب بدی، مغزت خیلی کمتر فعاله و درکش میکنه.
این یعنی اگر قصد داری مخاطبت رو درگیر کنی و وادارش کنی که روی محتوای تو مکث کنه و باهات ارتباط بگیره، باید از تکنیک داستان سرایی استفاده کنی، نه اینکه صرفا یک سری دیتا و فکت رو رگباری بهش منتقل کنی!
2) ایجاد ارتباط انسانی
قبول داری هر کاری که داری میکنی، هر خدماتی که داری ارائه میدی و هر محصولی که برای فروش گذاشتی، اول اولش صرفا یک ایده بوده؟ کم کم پرورشش دادی و رسوندیش به یک محصول یا خدمات؟
خب اوکی، همین مسیر و فرآیند میتونه یک داستان جذاب برای مشتری باشه!
از مسیری که خدمات یا محصولاتت رو خلق کردی، برای مشتریت یک داستان جذاب بساز. براش تعریف کن که ایده چجوری به ذهنت رسید و کاری که داری میکنی، چجوری قراره روی زندگیش تاثیر بذاره.
شما به عنوان یک بیزینس، اگر صرفا ویترینی خشک و خالی از محصولات و خدمات باشی، نمیتونی ارتباط خاصی با مشتریات برقرار کنی. ولی وقتی مشتری ها، بُعد انسانی بیزینس شمارو ببینن، اونموقع هستش که باهات ارتباط میگیرن.
مخصوصا اگر بفهمن خودشون به عنوان یک کاراکتر، تو داستان بیزینس شما، جایی دارن. این اتفاق اعتماد مشتری رو بشدت بالا میبره.
3) داستان ها، به‌یاد ماندنی‌تر هستند!
مجله فوربز طی تحقیقی که انجام داده، به این نتیجه رسیده که داستان ها، 22 برابر بیشتر از آمار و ارقام و فکت، تو ذهن انسان باقی می مونه.
خب این یعنی چی؟
واضحا این معنی رو میده که اگر میخوای تو ذهن مشتریت بمونی و بخشی از یاد و خاطره مشتری رو به خودت اختصاص بدی، باید از داستان سرایی استفاده کنی!
یادت نره که وقتی مشتری تو و داستانت رو همیشه تو خاطرش داشته باشه، قطعا انتخاب اولش بیزینس تو خواهد بود!
4) برانگیختن احساسات مشتری، ایجاد وفاداری
خود داستان سرایی یا استوری تلینگ، انواع و روش های مختلفی داره. یکی از بهترین انواع داستان سرایی، این هستش که شما یک داستان احساسی تعریف کنی.
داستان های احساسی (که معمولا میتونه داستان شکست ها و اتفاقات تلخ اون بیزینس در گذشته باشه)، بشدت مخاطب رو درگیر میکنه.
قطعا میدونین که ما اکثر انتخاب هامون رو با احساس‌مون انجام میدیم و در نهایت با مغزمون اون رو توجیه میکنیم! داستان های احساسی دقیقا از همین نقطه به مشتری تلنگر میزنن. یعنی احساسات رو جریحه دار میکنه و کاری میکنه مشتری با بیزینس، ارتباط عاطفی برقرار کنه و بهش وفادار بشه.
در نهایت هم با مغز و تفکر این اتفاق رو توجیه میکنه. ولی خب برنده واقعی، بیزینسی هستش که داستان احساساتی خوبی تعریف میکنه.
امیدوارم سخنرانی های جک ما (موسس کمپانی علی بابا) رو دیده باشین. این آدم داستان شکست های خودش رو به قدری خوب تعریف میکنه که احساسات مخاطب رو جریحه دار میکنه و یک ارتباط دوطرفه رو شکل میده.
درواقع یجورایی داره از داستان سرایی و پرسونال برند خودش، برای بالا بردن بیزینس و کمپانی‌اش استفاده میکنه.
5) و و و …
جونم براتون از بقیه فایده ها و مزیت های استوری تلینگ بگه؛
- به ما کمک میکنه بین نویزها و سرصداهای شدید بقیه رقبا، بتونیم بلندترین و رساترین صدا رو داشته باشیم.
- خودش میتونه به عنوان مزیت رقابتی بیزینس ما محسوب بشه.
- حتی میتونه مزیت رقابتی مارو بزرگتر جلوه بده و کاری کنه که بهتر دیده بشیم.
- میتونیم ازش برای کمپین های مارکتینگ خودمون استفاده کنیم و با کاهش هزینه ها، بازدهی خیلی بیشتری داشته باشیم.
و تاثیرات خیلی زیادی که همه جنبه های بیزینس ما رو دربر می گیره و قطعا توضیح دادن بیش از این، از حوصله شما خارجه!
چگونه یک داستان خوب بگوییم؟
قبل از اینکه بخوام یک سری نکته رو بگم، باید تعریفمون از «داستان خوب» رو مشخص کنیم!
اولا که خوب و بد مطلقی وجود نداره. دوتا داستان یکسان ممکنه برای دوتا بیزینس تو شرایط مختلف، نتایج متفاوتی به همراه داشته باشه. پس همینجا می فهمیم که هدف داستان سرایی، خود داستان نیست! هدف نتیجه گرفتن تو بیزینس‌مونه.
پس معیار تعیین خوب بودن یا بد بودن یک داستان رو میذاریم روی اینکه «چقدر ازش توی بیزینس‌ت نتیجه گرفتی.»
خب حالا برای اینکه بتونیم یک داستان خوب بنویسیم و نتیجه خوبی ازش بگیریم، چندتا نکته رو بهتره رعایت کنیم:
- قلاب داستان: ابتدای داستان شما باید قلاب داشته باشه و مخاطب رو گیر بندازه.
- خط داستانی جذاب و سرگرم کننده: بعد از گیر انداختن مخاطب به کمک قلاب، ادامه داستان نباید حوصله سَربَر باشه! باید مخاطب رو جذب کنه.
- نکته آموزشی: درون مایه داستان، باید یک نکته آموزشی برای مخاطب داشته باشه.
- به‌یاد ماندنی: داستان شما باید قابلیت به خاطرسپردن رو داشته باشه و به راحتی تو ذهن جا بگیره.
داستان سرایی و دیجیتال برندینگ
حالا چرا توی سایت من که تقریبا تمام تمرکزش روی دیجیتال برندینگه، داریم درباره استوری تلینگ و داستان سرایی صحبت می کنیم؟
چون این مبحث بشدت تو فضای برندینگ مهم و ضروریه. یکی از مهمترین اهدافی که یک برند همیشه باید دنبالش کنه، اینه که توی ذهن مخاطب جابگیره و باهاش ارتباط عاطفی برقرار کنه.
خب چه ابزاری بهتر از داستان برای ارتباط عاطفی با مخاطب؟
اهمیت این قضیه حتی تو پرسونال برندینگ بیشتر هم میشه. چون تو پرسونال برندینگ شما تمرکزت روی کاراکتر خودته و یک کاراکتر انسانی طبیعتا خیلی خیلی داستان های بیشتری برای تعریف کردن داره.
در واقع لپ کلام اینه که شما باید برای برندتون (چه برند سازمانی چه برند شخصی) یک داستان درخور و مناسب طرح کنین. نباید بذارین مخاطب خودش داستان شما رو تو ذهنش شکل بده، شما باید داستان رو طرح کنین.
اگر همه چیز رو بدست بخت و اقبال بسپرین، قطعا بازخورد خوبی رو تجربه نمی کنین. اما اگر چهارچوب های داستان رو مشخص کنین، مخاطب هدف رو بشناسین، رسانه مدنظرتون رو انتخاب کنین و در نهایت بهترین داستان رو طرح و منتشر کنین، اون موقعس که به هدف برندتون نزدیک و نزدیک تر میشین.
ختــم‌کــلام
ختم کلام اینکه، داستان سرایی در بیزینس میتونه چندین اتفاق مثبت رو برای ما رقم بزنه که تقریبا مهم ترینش، ارتباط عاطفی و تاثیرگذاری روی مشتری‌‌ه.
تو دنیایی که همه بیزینس ها در حال سر و صدا کردن هستن و تبلیغات و پروموشن ها چشم و گوش مارو پر کردن، بیزینسی برنده است که بتونه برند قدرتمندی رو تو ذهن مشتریش جای گذاری کنه، و بخش زیادی از این اتفاق رو، داستان سرایی یا استوری تلینگ رقم میزنه.
داستان جذاب تعریف کنین تا بتونین توجه مشتری رو تصاحب کنین و فاتح بازار هدفتون بشین.
خیلی باعث افتخاره اگه تجربه ها، پیشنهادها و نظراتتون رو برام کامنت کنین. منتظرم 🙂
